Kawa do Chemexa – jakie ziarna wybrać do alternatywnych metod parzenia?
Alternatywne metody parzenia podbijają serca smakoszy; coraz więcej kawiarni serwuje kawę z Chemexa, Drippera czy AeroPressu. Do przygotowania doskonałego napoju za pomocą jednej z tych metod potrzebne będą wybrane naczynia, młynek (najlepiej żarnowy), a także odpowiednia kawa. Odpowiednia – czyli jaka? Wiele osób dopiero rozpoczynających przygodę z np. Chemexem zadaje sobie to pytanie. Wyjaśniamy, które gatunki ziaren najlepiej sprawdzą się w przypadku alternatywnych metod.
Chemex, Dripper i AeroPress – czym się charakteryzują?
- Chemex to szklane naczynie przypominające kształtem klepsydrę, zaprojektowane już w latach 40. XX wieku. W górnej części urządzenia umieszcza się filtr i zmieloną kawę, napar po przefiltrowaniu spływa do dolnej części Chemexa. Kawa przygotowana w Chemexie będzie miała bardzo delikatny, subtelny smak o wyraźnie zaznaczonej kwasowości. Kolor naparu przypomina nieco ten herbaciany, aromat jest lekki i rześki. Filtry przeznaczone do tego naczynia zatrzymują nawet najdrobniejsze drobinki, dlatego kawa jest pozbawiona goryczy.
- Dripper to naczynie, którego zasada działania podobna jest do Chemexa. Jest to ceramiczne, szklane lub plastikowe naczynie z otworem na spodzie. Dripper kładziemy bezpośrednio na naczyniu, z którego będziemy serwowali naszą kawę. Dripper to stosunkowo niedrogi sprzęt, jednak pozwala na uzyskanie „czystej” kawy o cudownym aromacie i słodkim smaku.
- AeroPress pozwala na większe modyfikacje, porównując do powyższych metod. Znacząco różni się od poprzednich, działa na zasadzie strzykawki. Zmieloną kawę wsypujemy do naczynia, zalewamy wodą, czekamy chwilę; następnie musimy przecisnąć ją przez filtr, oddzielając napar od fusów. Istnieją dwie metody przygotowania kawy w AeroPressie – klasyczna i tzw. odwrócona. Kawa z AeroPressu będzie intensywniejsza, o mocniejszym smaku. Jest to zatem specyficzna metoda, która pozwala uzyskać aromat nieco zbliżony do espresso, zachowujący jednak subtelność.
Kawa do Chemexa – lepsza ciemno czy jasno palona?
Przez wiele lat ulubioną kawą Polaków była ta bardzo ciemno palona, zabielona mlekiem lub śmietanką, a do tego ze sporą porcją cukru. Musimy pamiętać, że kiedyś w naszym kraju dostępna kawa była naprawdę słabej jakości, a w celu ukrycia mankamentów w postaci nieodpowiedniego przechowywania czy nienajlepszych ziaren, producenci decydowali się na bardzo ciemny profil palenia. W efekcie kawa była bardzo gorzka, niemal „spalona”. Na próżno było szukać w takim napoju wyrafinowanych nut owocowych, kwiatowych czy orzechowych. Kawa miała po prostu pobudzać, a dodatki sprawiały, że dało się ją wypić ze smakiem. W ostatnich czasach nasz sposób myślenia o kawie znacząco się zmienił, coraz więcej z nas staje się jej prawdziwymi smakoszami. Najpierw nasze podniebienia podbiło mocne espresso. Jednak nawet przygotowując ten rodzaj kawy, niekoniecznie wykorzystujemy bardzo ciemno palone ziarna. Częściej kupujemy średnio palone ziarna „speciality” z małych palarni. Dzięki temu nasze poranne espresso funduje nam nie tylko zastrzyk energii, ale również ciekawe doznania smakowe.
Choć espresso wciąż jest bardzo popularne i lubiane, nietrudno zauważyć wzrost popularności innych metod parzenia kawy – alternatywnych. Naczynia do zaparzania, takie jak Chemex, Dripper czy AeroPress świetnie się sprzedają, coraz więcej osób pragnie eksperymentować z kawą. Stąd też pojawia się pytanie: jaką kawę wybierać do Chemexa? Stopień palenia jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na charakter kawy. Otóż do Chemexa bariści polecają kawę paloną dość jasno. Kawa z Chemexa powinna być mocno owocowa, o wyraźnej kwasowości – bardzo mocne palenie zabija w kawie te nuty, wydobywając z niej więcej gorzkich akcentów. Podobną kawę powinniśmy wybierać do Drippera; do AeroPressu natomiast poleca się kawę odrobinę ciemniej paloną (np. w stopniu średnim). Warto pamiętać, że żadna z tych metod nie jest optymalna do zaparzania ziaren bardzo ciemno palonych.
Kawa do Chemexa – jakie ziarna wybrać?
Wyjaśniliśmy już, że do alternatywnych metod najlepiej sprawdzą się ziarna palone w stopniu jasnym lub średnim. Kolejną ważną kwestią jest odpowiednia odmiana. Bezkonkurencyjna będzie oczywiście Arabika oznaczona „speciality” bądź „single origin”. W końcu Chemex służy do odkrywania nowych nut smakowych i aromatów, a wybierając ziarna pochodzące z danego regionu, dowiemy się, czym charakteryzuje się kawa np. z Etiopii z regionu Sidamo. Jasno palone Typica, Cattura, Red Bourbon świetnie sprawdzą się w Chemexie, są to odmiany o smaku lekko karmelowym, słodkim. Kawa Etiopia Yirgacheffe (odmiana Heirloom) przypadnie do gustu kawoszom preferującym nuty kwasowe, wyraźnie zaznaczone owoce oraz akcenty herbaciane. Owocowe nuty przywodzi na myśl również Kenya Nyeri (odmiany SL28, SL34) – w filiżance wyczuwalna borówka, poziomka czy ciemne winogrona.
Kawa do Chemexa – jakość mielenia ma znaczenie
W procesie przygotowania kawy z Chemexa – jak i również innych, alternatywnych metod – jakość mielenia będzie miała ogromny wpływ na smak kawy. Nie poleca się używania młynków ostrzowych, które bardzo nierównomiernie mielą ziarna, w wyniku czego powstaje pył. Zakup kawy już zmielonej również nie jest dobrym pomysłem; po zmieleniu kawa bardzo szybko traci świeżość oraz intensywność smaku i aromatu; ponadto kawa do Chemexa musi być zmielona w odpowiednim stopniu. Producenci kaw najlepsze ziarna przeznaczają do sprzedaży w całości, a co za tym idzie – do kaw mielonych trafia surowiec gorszej jakości, a nawet wybrakowany. Dlatego też decydując się na alternatywne metody parzenia kawy, konieczny będzie zakup młynka. Musi to być młynek żarnowy; na początek można zacząć od ręcznych, tańszych urządzeń. Warto wybrać młynek o większej średnicy żaren. Wpływa to zarówno na jego wydajność jak i na jakość mielenia, zapobiega powstawaniu pyłu. Urządzenie powinno być wyposażone w szeroki zakres regulacji mielenia. Kawa do Chemexa powinna być grubo mielona, Dripper wymaga ziaren średnio mielonych (konsystencja piasku), nieco drobniej mielimy kawę do AeroPressu.
Chemex – wysokogatunkowe ziarna i dobry młynek to podstawa
Przyrządzanie kawy za pomocą metod alternatywnych wymaga od nas czasu i skupienia. Dla wielu kawoszy jest to rytuał, ich chwila relaksu. Parzenie kawy w Chemexie nie jest zbyt skomplikowane, aby jednak uzyskać kawę o idealnym smaku i aromacie konieczne jest dobranie odpowiednich ziaren „speciality”, a także równomierne zmielenie ich w dobrym młynku. Warto zainteresować się tym tematem, popróbować różnych kaw i poeksperymentować z różnymi metodami parzenia. Odkryjemy wtedy bogactwo nut i ciekawych akcentów; odkryjemy nasz gust i naszą ulubioną Arabikę.